Zdjęcia: EG © 2021
Poissy 1931, Le Corbusier kończy budowę Willi Savoye znanej jako „Les Heures Claires” , będącej prawdziwym postulatem architektonicznej nowoczesności okresu międzywojennego. W tym okresie architekt poświęcił dużą część swojej działalności na budowę kilkunastu willi przeznaczonych dla zamożnej klienteli złożonej z artystów ( Lipchitz , Ozenfant , Miestchanikoff ), amatorów lub kolekcjonerów sztuki ( Cook , La Roche ). , przedsiębiorcy ( Savoye ).
Villa Savoye , awangardowy budynek wyraża formalne pomysły architekta poprzez jej radykalizmu i znaki Kulminacja jego tzw „purist” okres.
Przed wizytą w willi, która w tym roku obchodzi jubileusz 90-lecia, kilka słów o genezie projektu i jego głównych cechach.
Wrzesień 1928, geneza
Założyciel i administrator firmy ubezpieczeniowej Pierre Savoye właśnie nabył duży kawałek ziemi w Poissy i chce tam wybudować willę weekendową. Uwiedziony przez „purystyczną” willę zrealizowaną niedawno dla swoich przyjaciół Henryka i Barbary Kościoła , poprosił Le Corbusier o realizację tego projektu.
Pozostawia architektowi całkowitą swobodę co do projektu, jedyne narzucone ograniczenia:
zachowaj widok, park i las tak bardzo, jak to możliwe.
samochody muszą podjechać pod drzwi willi.
Po pierwszym projekcie docenionym przez sponsora, ale odrzuconym, ponieważ uznano go za zbyt kosztowny, zaproponowano kilka wariantów, a latem 1929 roku wersja bardzo zbliżona do pierwotnego projektu została zachowana i zatwierdzona przez sponsora.
5 punktów nowej architektury
Le Corbusier opublikował z okazji projektu Weissenhof swoje idee w architekturze nowoczesnej, bardziej znane pod nazwą „ Pięć punktów nowej architektury ”.
Zasady te nie są zupełnie nowe, niektóre elementy stosowali nawet inni architekci w poprzednich realizacjach ( Frank Lloyd Wright , Walter Gropius , Mies Van der Rohe itp.), ale moim zdaniem Villa Savoye jest realizacją najbardziej stosowanie tych pięciu zasad.
Szczudła
Umożliwiają uwolnienie gruntu od wpływu parteru. Ten ostatni okazuje się być całkowicie wolny i pozostawia miejsce na ruch uliczny, ogród. Dzięki temu możliwe jest zaaranżowanie gier przezroczystości w całym budynku.
Bezpłatny abonament
W przeciwieństwie do tradycyjnych planów, w których ściany nośne wznoszą się na wszystkich piętrach, nie ma tutaj takiego ograniczenia. Ściany nośne są usuwane dzięki obecności konstrukcji na palach i płytach żelbetowych. Otwory i gra światła są ułatwione.
Okna poziome, opaska
Jeśli chodzi o plan dowolny, konstrukcja na palach i płytach umożliwia montaż takich otworów poziomych.
Bezpłatna fasada
Pale lub słupy są cofnięte od elewacji, dzięki czemu staje się lżejsza i można ją wyposażyć w wykusze całkowicie niezależne od konstrukcji.
Taras na dachu lub ogród na dachu
Tutaj nie ma już tradycyjnego spadzistego dachu, ale taras na dachu, nowa przestrzeń mieszkalna, poddasze ustępuje miejsca płaskim, wysadzanym drzewami tarasom.
Miejsce do zwiedzenia
"„Do tej pory goście odwracają się i odwracają do środka, zastanawiając się, jak to wszystko idzie, prawie nie rozumiejąc powodów tego, co widzą i czują; nie mogą znaleźć niczego z tego, co nazywa się „domem”. Czują, że są w coś zupełnie nowego i… chyba się nie nudzą!
Dom jest pudełkiem w powietrzu, przeszytym dookoła, bez przerwy, z długim oknem. Koniec z wahaniem w tworzeniu gier architektonicznych z brył i pustych przestrzeni. Skrzynka znajduje się na środku łąki, z widokiem na sad.”
Le Corbusier - Précisions 1930
Rozdział „Le plan de la maison moderne”
Zacznijmy od domu ogrodnika
Nie spiesz się bezpośrednio w stronę willi, tylko obserwuj otoczenie. Na prawo od bramy widać domek dozorcy, który Le Corbusier nazwał „domem ogrodnika”.
Podobnie jak posiadłość położona kilkadziesiąt kroków dalej, przestrzega tych samych kodów architektonicznych. Z pewnością większą skromnością znajdziemy skrzynkę postawioną na palach, okna w opaski, płaski dach.
Ten "dom" ma zaledwie 45 m2 powierzchni. Jego pierwsze plany, jeszcze przed budową Willi Savoye , zostały przedstawione na II Międzynarodowym Kongresie Architektury Nowoczesnej (CIAM - Frankfurt 1929) pod nazwą "Dom dla rodziny". Le Corbusier starał się więc promować swoje idee w zakresie minimalnej zabudowy jednorodzinnej.
Ten "dom" ma zaledwie 45 m2 powierzchni. Jego pierwsze plany, jeszcze przed budową Willi Savoye , zostały przedstawione na II Międzynarodowym Kongresie Architektury Nowoczesnej (CIAM - Frankfurt 1929) pod nazwą "Dom dla rodziny". Le Corbusier starał się więc promować swoje idee w zakresie minimalnej zabudowy jednorodzinnej.
Chodźmy do willi...
Idź szutrową ścieżką przez zarośla na polanę z trawnikiem. Pośrodku znajduje się willa, niczym nieważki równoległościan, po prostu umieszczona na płycie wspartej na palach.
Koniec z konwencjami, Le Corbusier odwrócił tradycyjny plan, wejście do willi nie znajduje się od fasady recepcji, ale po przeciwnej stronie, po stronie północno-zachodniej, aby dojechać do niej samochodem.
Droga samochodów
Parter, odsunięty od pali, otoczony jest szutrową drogą, co daje całkowitą swobodę ruchu. Samochody objeżdżają willę po prawej stronie do głównego wejścia, a następnie kontynuują pętlę, aby zaparkować w garażu znajdującym się tuż za wjazdem lub opuścić willę bez zbędnych manewrów.
Fasada
Chodząc po willi, widać, że 4 fasady są zasadniczo identyczne. Ta zewnętrzna formalna jedność na granicy abstrakcji ukazuje innowacyjny i rewolucyjny charakter tego architektonicznego osiągnięcia.
Piętro to biały prostokąt umieszczony na palach na końcach oraz cokół utworzony przez parter. Ze wszystkich stron przecina ją przeszklona listwa, która rozciąga się prawie na całej jej długości.
Blok parterowy jest węższy. To wycofanie daje wrażenie unoszenia się na pierwszym piętrze, podkreślone przez ciemnozielony kolor ścian.
Górna część budynku zrywa z prostoliniową stroną całości i nadaje jej dynamizmu i elastyczności.
"„Dom nie powinien mieć frontu. Umieszczony na szczycie kopuły powinien otwierać się na cztery horyzonty”.
Le Corbusier
Oeuvre complète 1910-1929
„Fasada ze wszystkich czterech stron jest źródłem światła i wzroku. To czysta i prosta funkcja”.
Le Corbusier
Oeuvre complète 1929-1934
A jeśli wejdziemy?
Dojazd do willi jest zatem od strony północno-zachodniej, jesteśmy tam...
Zakrzywiona przegroda szklana oświetla hol na parterze. Dla właścicieli zarezerwowane są dwuskrzydłowe blaszane drzwi pozbawione elementów ozdobnych, dla pracowników proste drzwi serwisowe przy spiralnych schodach.
Ta szklana przegroda w holu wejściowym jest określona przez promień skrętu limuzyny z 1930 roku.
Parter
Daleki od tradycyjnych dokonań mieszczańskich, gdzie wejście było źródłem pokazania jej bogactwa, przedsionek willi stanowi udany zakład rozbiórki. Elegancji miejsca nadaje dialog między objętościami i światłem.
A. Fasada północno-zachodnia
B. Fasada południowo-wschodnia
1. Hol wejściowy lub wiatrołap
2. Schody
3. Garaż
4. Pomieszczenia usługowe
5. Bielizna
6. Mieszkanie kierowcy
7. Rampa wewnętrzna
A co znajdujemy przed sobą, za drzwiami?
Element architektoniczny często używany przez Le Corbusier w jego purystycznych domach, wewnętrzna rampa prowadząca na 1. piętro. Ładnie oświetlony wykuszem, który wznawia swój ukośny plan.
Po lewej kręte schody bez zamkniętej przegrody z czarną metalową poręczą. Celowo znajduje się w pobliżu drzwi serwisowych i garażu. Służy piwnicy i górnych kondygnacji.
Parter przecina oś, która obsługuje pomieszczenia dawniej przeznaczone dla służby (pokoje służące, pościel, mieszkanie szofera).
Zadziwiająca mieszanka mebli (stół, umywalka) oraz elementów konstrukcyjnych i zwyczajowych (słupy, ścianki działowe).
Zwróć uwagę na grę świateł na parterze dzięki wielu otworom wychodzącym ze wszystkich stron willi.
Zjedźmy rampą na pierwsze piętro...
Składa się z dwóch równoległych ciągów, zapewniających płynny dostęp do pierwszego piętra. Balustrada składa się z solidnej przegrody wzmocnionej czarną metalową poręczą.
Wiele geometrycznych otworów pozwala światłu bawić się kształtami z renderingiem, który jest zawsze inny w zależności od pory dnia.
Ta rampa, która rozciąga się na dwa poziomy na zewnętrzne tarasy, jest mocnym symbolem willi. Samo to symbolizuje ideę ruchu i pożądanej przez architekta promenady architektonicznej.
1 piętro
Jasny podest zapewnia dostęp do wszystkich salonów na piętrze.
7. Rampa wewnętrzna
8. Biuro
9. Kuchnia
10. Mały taras
11. Sypialnia dla gości
12. Łazienki
13. Pokój syna
14. Pokój właściciela
15. Buduar
16. Taras
17. Zostań
18. Rampa zewnętrzna
W tym roku Villa Savoye obchodzi jubileusz 90-lecia. Z tej okazji zaprosiła Mobilier National do zaprezentowania krzeseł zaprojektowanych przez Atelier de Recherche et de Création (ARC), które współistnieją z wznowieniami kultowych kreacji (LC1, LC2, LC7 i LC10-P) autorstwa Le Corbusier, Pierre Jeanneret i Charlotte Perriand.
Na moich zdjęciach znajdziecie niektóre z tych foteli wyeksponowanych w salonach w idealnej harmonii z miejscem.
Kuchnia i jej biuro
Dostęp do niej prowadzi przez spiżarnię wyłożoną szafkami z przesuwanymi aluminiowymi przegrodami.
Obecność wytworzonej próżni pełni funkcję użytkową dla przepływu naczyń oraz funkcję estetyczną, ponieważ oświetla kąt pomieszczenia, który bez jej obecności byłby go pozbawiony.
Kuchnia jest dużym narożnym pomieszczeniem wychodzącym na północ z widokiem na drzewa otaczające posiadłość.
Posiadał wszystkie nowoczesne jak na owe czasy wyposażenie i ogromne naturalne światło, jakie dają opaski okienne. Posiada dostęp do ekskluzywnego małego tarasu.
Pokoje
Wypożyczając korytarz tak wysoki, jak wąski, dociera się do pokoju gościnnego i pokoju syna. Tylko ona zasługuje na zatrzymanie się na tym miejscu, ze swoimi „charron blue” ścianami i górnym światłem rozproszonym przez otwór w suficie na jego końcu.
Pokój gościnny
Och niespodzianka, jest to toaleta zintegrowana w pudełku, które jest nam oferowane, gdy tylko wchodzimy do pokoju. Ta skrzynka jest ozdobiona schowkiem od strony wejścia i nie sięga do sufitu, aby zachować płynność przestrzenną.
Ściana od strony okna ozdobiona niskim schowkiem z przesuwanymi ściankami działowymi jak w kuchni. Światło wpadające z okna wykuszowego i zenitalnego otworu na pomalowanych ścianach i białym suficie oferuje rzadkie odcienie.
Pokój syna
Do tej sypialni prowadzą dwoje drzwi, z których jedno daje bezpośredni dostęp do małej łazienki. Wanna mieści się we wklęsłej przestrzeni, której wypukły kształt można obserwować z sypialni.
Przechowywanie jest dostępne wzdłuż okna wykuszowego. Z tyłu sypialni system przechowywania, który nie sięga do sufitu, tworzy rodzaj ekranu i wspólnie tworzy niewielką przestrzeń biurową.
Sypialnia rodziców
Pokój o powierzchni 60m2 zaaranżowany jak apartament. Obejmuje on wejście, sypialnię i łazienkę.
Łazienka jest naturalnie oświetlona górnym światłem.
W pełni wyłożona kafelkami wanna jest wyrzeźbiona w ziemi, a przylegająca do niej leżanka wydaje się nawiązywać do kultowego fotela LC4.
W słupek wbudowana jest naścienna oprawa w stylu industrialnym, która działa jak lampa podłogowa.
Zasłona oddziela sypialnię od łazienki.
Sypialnia również komunikuje się z buduarem.
Bardzo aktualne kolory ścian, głębokie lub półtonowe, podkreślają przestrzeń. Tworzą mocne kontrasty i podkreślają funkcje takie jak ta niewielka powierzchnia biurowa, umieszczona przed oknem z widokiem na taras.
Drzwi z buduaru pozwalają na bezpośredni dostęp do dużego salonu.
Salon
Znajdujący się na rogu elewacji północno-wschodniej salon jest otwarty z trzech stron; od północy w kierunku Sekwany i od zachodu z oknami w pasmach, od południa na rozległym tarasie z dużym przesuwnym oknem, zmniejszającym granice między wnętrzem a zewnętrzem.
Jest to duży prostokąt o powierzchni ponad 85m2 ze ścianami pomalowanymi na róż, bladoniebieski i biały.
Na osi podłużnej salonu wisi niesamowity żyrandol w kształcie rynny.
Półki na parapecie zasłaniają wszystkie okna. Kominek całkowicie oddzielony od ściany, a słupki są wyposażone w górę, aby połączyć się z nim na tej samej wysokości.
Te trzy elementy, żyrandol, półki i kominek, podkreślają poziomość i płynność pomieszczenia.
Willa Savoye nie została przez właściciela wyposażona w kultowe meble tria Le Corbusier, Pierre Jeanneret i Charlotte Perriand z 1928 roku . Wykorzystajmy więc 90. rocznicę powstania willi i obecność Mobilier National, aby na nowo odkryć ich reedycje in situ.
Taras na dachu
2. Schody
7. Rampa wewnętrzna
18. Rampa zewnętrzna
19. Solarium
20. Pusto na tarasie
Taras
Prawdziwe przedłużenie salonu, oddzielone jest od niego jedynie wykuszem o pełnej wysokości.
Od strony północno-zachodniej otwór pasmowy, ale bez przeszklenia, stanowi przedłużenie salonu. Stół na wspornikowym spandrelu z cienkimi słupkami służy jako punkt obserwacyjny krajobrazu.
Od strony południowo-wschodniej ogranicza ją zewnętrzna rampa prowadząca do solarium. Drugi lot tej rampy ma stalową balustradę pomalowaną na biało w duchu pokładów statków wycieczkowych.
Solarium
Architekt inscenizuje promenadę architektoniczną w ścisłym związku z krajobrazem.
Drugi bieg rampy prowadzi nas do okna z półką na spandrelu. Jego otoczenie oferuje nam krajobrazowy i zalesiony obraz.
Układ ścian determinuje przestrzenie osłonięte od wiatru.
Wiele jest punktów widzenia na przyrodę, trawę, drzewa i niebo.
Chaotyczna historia
Koniec wizyty w tym awangardowym symbolu, tej „żywej maszynie”, jak lubił ją nazywać Le Corbusier. Ale jego historia była chaotyczna, bo bądźmy szczerzy, nigdy nie sprostał oczekiwaniom swoich właścicieli. Całkowita swoboda działania oddana architektowi służyła raczej jego celom: uczynieniu Willi Savoye swoją idealną willą.
W rzeczywistości, gdy tylko zostanie dostarczony, dom bierze wodę i pomimo pierwszej renowacji architekt jest głuchy na powtarzające się skargi właścicieli. Le Corbusier uczynił z Willi Savoye traktat architektoniczny zbudowany bez ówczesnych środków i technologii pozwalających na jego zastosowanie.
Wielkim paradoksem tego domu jest to, że został zaprojektowany jako funkcjonalna rezydencja dla jego mieszkańców i nigdy tak naprawdę nie będzie zamieszkany.
Willa zostanie więc bardzo szybko opuszczona przez małżeństwo Savoye (1936/1937). Zostanie zarekwirowany przez Niemców pod okupacją, następnie przez wojska alianckie w 1944 r., poważnie uszkodzony podczas wyzwolenia, stanie się wówczas ośrodkiem młodzieżowym. Następnie opuszczony, przed zniszczeniem w 1963 r. uratuje go André Malraux, a w 1965 r. za życia Le Corbusier sklasyfikowany jako pomniki historii .
Jaśniejsza przyszłość
Po kilku kampaniach restauracyjnych i renowacyjnych w ostatnich dziesięcioleciach willa zostanie wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2016 roku.
Dziś Villa Savoye uznawana jest za jedno z nawiązań do modernistycznej architektury XX wieku. Do 2027 roku kilka kroków od willi powstanie muzeum poświęcone pracy architekta. Po opracowaniu finansowym, naborze projektów i międzynarodowym konkursie architektonicznym, pierwszy kamień powinien zostać położony około 2024 roku na pożądane otwarcie na początku 2027 roku.
Więc do zobaczenia za 6 lat...
Dziękuję Ci
Dowiedz się więcej ...
Villa Savoye dite "Les heures claires"
82, rue de Villiers - 78300 Poissy - 01 39 65 01 06
Niektóre książki
Tim Benton (2007)
Editions de La Villette
Jean-Louis Cohen (2019)
Phaidon
Sous la direction de Pierre Hyppolite et Marc Perelman (2020)
Presses universitaires de Paris Nanterre.
Jean-Louis Cohen (2018)
Editions Flammarion